Filosofiekalender 2009 (4)

“An artist’s only concern is to shoot for some kind of perfection, and on his own terms, not anyone else’s.”

J.D. Salinger in Franny and Zooey (1961)

In de novelle Franny and Zooey, die altijd in de schaduw heeft gestaan van zijn beroemde broer The Catcher in the Rye, leren we een hyperintellectueel gezin kennen. De jongste, het zusje Franny, komt op een dag met een flinke depressie thuis, gaat op de sofa in de salon liggen en staat niet meer op. De wereld is volgens haar een farce geworden: professoren zijn egotrippers, poëten roemzoekers en het gewone volk is achterlijk, omdat niemand dit doorziet. Zelf is zij schuldig aan alles waar ze de anderen van beschuldigt: ze probeert iedereen te slim af te zijn en speelt toneel om lof te ontvangen. Kortom: het leven heeft geen zin meer.
De moeder, die getuige is geweest van deze crisis bij haar andere kinderen, schakelt haar zoon Zooey in om het meisje tot de orde te roepen. Hij begrijpt dat ze alleen van die bank af zal komen als ze zonder medelijden wordt toegesproken. Ze moet beseffen wat haar te doen staat: het maakt niet uit wat anderen uitspoken, het is alleen van belang wie zij is en als zij toevallig een actrice is, dan moet ze acteren. Dat is het enige waarover ze zich druk zou moeten maken – dat ze haar kunst op haar eigen voorwaarden zo perfect mogelijk uitoefent.