|
De surrealisten
protesteerden met hun kunst tegen de tirannie van de rede. Ze stelden
voor om onze beperkte realiteit die gedomineerd wordt door deze rede te
verruimen door ook dromen en het onbewuste bestaansrecht te geven.
De grondlegger van de surrealisten, André Breton, gebruikte de
psycho-analyticus Sigmund Freud als belangrijkste inspiratiebron. Freud
bedacht een methode waarbij het bewustzijn van een patient tijdelijk wordt
uitgeschakeld, zodat het onbewuste dat niet direct toegankelijk is, toch
aan het woord kan zijn. Freud noemde dit 'de vrije associatie' en het
houdt in dat patiënten adhoc ongecontroleerde woordstromen creëeren.
De surrealisten probeerden ook het individuele bewustzijn en daarmee de
rede uit te schakelen door op een onverwachte manier samen te werken.
Ze creëerden verschillende associatieve woordspelletjes en technieken.
De bekendste heet cadavre exquis, naar de eerste zin die in dit spel ontstond,
'le cadavre exquis boira le vin nouveau' (het voortreffelijke kadaver
zal de nieuwe wijn drinken). Het spel gaat als volgt: men vouwt een vel
papier op zo'n manier dat steeds slechts één deel zichtbaar
is. Vervolgens schildert of schrijft iedere deelnemer iets op het papier,
zonder te weten wat de anderen voor hem hebben gemaakt of genoteerd. Het
resultaat is een surrealistische tekst of tekening.
|